شبیه سازی فضایی رخساره های معدنی و کاربرد آن در کلاسه بندی ماده معدنی و مدیریت تولید، مطالعه موردی: معدن فسفات اسفوردی

کانسار را می توان به صورت مجموعه ای از جوامع، با رفتارهایی متفاوت در کیفیت ماده معدنی و فرآوری در نظر گرفت. یکسانی عیار به تنهایی به معنای رفتار یکسان در حین فرآوری بین ماده معدنی استخراج شده از 2 کلاس متفاوت نمی باشد. لذا تصمیم گیری و برنامه ریزی تولید مبتنی بر عیار با نتیجه مقبول روبرو نخواهد شد. عدم در اختیار داشتن یک مدل تیپولوژیک روشن از کلاس های موجود در کانسار سبب اختلاط نامناسب، از دست رفتن ماده معدنی به دلیل روش اختصاصی نشده فرآوری، پایین آمدن راندمان کارخانه فرآوری و تولید معدن و عدم مدیریت و بهینه سازی تولید و در نتیجه وارد آمدن خسارات مالی و وارد آمدن صدمه به تجهیزات می شود. در اختیار داشتن این اطلاعات برای تعیین وضعیت هر بلوک ماده معدنی ضروری است. اطلاع از کلاس هر بلوک در مدل بلوکی کانسار لازمه یک طراحی صحیح استخراجی و تولیدی که برآورنده نیازهای کارخانه فرآوری باشد است. مشکل اصلی واحد فلوتاسیون معدن اسفوردی، عدم ثبات خوراک معدن و نوسانات خوراک به دلیل مشخص نبودن افق معدنی مربوط به ورودی است. شبیه سازی رخساره ای روشی است که با شبیه سازی رفتار هر رخساره به رفع مشکل پرداخته است. از طرفی یکی از حساس ترین و همچنین تأثیرگذارترین مراحل در شبیه سازی رخساره ای نحوه ی تعیین تماس لایه ها و یا به بیان دیگر نقشه تماس آنها می باشد. روش های معمول شبیه سازی عددی اغلب در درک زمین شناسی و تطابق با واقعیت محدودیت هایی دارند. دلیل عمده ی مسئله این است که نمی توان در این روش ها شرایط توپولوژیک و به عبارتی نحوه ی قرار گیری لایه ها نسبت به هم و خصوصیات ساختارهای یاد شده را اعمال کرد. هدف این پژوهش بیشتر معرفی یکی از روش های شبیه سازی پارامترهای کیفی (همچون رخساره های ماده معدنی) بود که به زمین شناسان اکتشافی امکان می دهد مشاهدات و اطلاعات پراکنده از اقسام عملیات اکتشافی را با یکدیگر تلفیق و در شبیه سازی منظور نمایند. منطقه فسفات اسفوردی از لحاظ چینه شناسی منطقه ای پیچیده محسوب می شود و به سختی می توان در آن توالی تشخیص داد. این پیچیدگی علاوه بر اینکه نتیجه فعالیت های کانی زایی پیچیده بوده است، نتیجه شکستگی ها و گسل خوردگی های فراوان منطقه است. روش های شبیه سازی پارامترهای کیفی، برای مثال شبیه سازی شاخص متوالی، قادر به مدل کردن چنین ارتباطات پیچیده ای بین رخساره ها نیستند. همچنین روش های شبیه سازی تک گوسی نیز در شرایط رسوبی با زمین ساخت ساده استفاده می شوند؛ اما با تعمیم این روش ها به حالت چندگوسی این امر برای حالات پیچیده نیز ممکن شد. این روش به خوبی پیچیدگی ارتباطات بین رخساره ها را مدل کرده است و در مقایسه با نتایج شبیه سازی شاخص متوالی که از معمول ترین روش های شبیه سازی متغیرهای کیفی است، می توان این روش را یک روش قدرتمند معرفی کرد.